Poetka Anna Świrszczyńska (ur. 1909 w Warszawie, zm. 1984 w Krakowie) jest jedną z najbardziej znanych poetek XX wieku w Polsce; Czesław Miłosz zaliczył ją nawet do „największych osobowości poetyckich w historii literatury polskiej jako całości”. W Niemczech jest znana co najwyżej wtajemniczonym. Od lat 70. jej recepcja za granicą ogranicza się głównie do świata anglojęzycznego. Przypadek Świrszczyńskiej jest o tyle szczególny, że swój lakoniczny ton odnalazła późno, bo dopiero w 1970 roku tomem Wiatr, który pozostał charakterystyczny dla jej późniejszej twórczości. Być może jej najważniejsza książka, Budowałam barykadę, ukazała się cztery lata później i jest teraz dostępna w niemieckim tłumaczeniu Petera Olivera Loewa z Secession Verlag. 100 wierszy zebranych w tomie nawiązuje do Powstania Warszawskiego, którego 80. rocznicę obchodziliśmy 1 sierpnia tego roku. Świrszczyńska przeżyła czas okupacji i powstania jako sanitariuszka. Prostym, skondensowanym językiem (żaden z wierszy nie przekracza jednej strony) opowiada o „wszechświecie strachu”, „niebie strachu”. Świrszczyńska relacjonuje codzienność w stanie wyjątkowym, pisze: „Widziałam bohaterów / i muszę o nich opowiedzieć”. Każdy tekst podkreśla małą scenkę. Chodzi o wspólne stanie na warcie, wsłuchiwanie się w bijące w ciemności serca wrogów. Opisane są dziewczyny niosące nosze, dyspozytorka uciekająca przed ogniem karabinu maszynowego, syn czyszczący zamek i liczący naboje, gdy jego matka umiera, postrzelona dozorczyni, której oczy jeszcze nie wiedzą, że już nie żyje, tramwajarz z Woli, który chowa karabinek pod beczką z kiszoną kapustą, czy umierająca harcerka, która nigdy nie była na przyjęciu i prosi, by położyć ją w koronkowej sukience. Humanistyczny głos poetycki światowej sławy jest do odkrycia.
Wspólne wydarzenie Domu Poezji z Instytutem Niemiecko-Polskim i Domem Polsko-Niemieckim/Fundacją Pamięci Pomordowanych Żydów Europy. Wspierane przez berlińską Lotto-Stiftung.
Czytanie i dyskusja: Dagmara Kraus | Peter Oliver Loew | ariel rosé
Moderacja: Karolina Golimowska
Wydarzenie jest częścią kampanii #63Dni organizowanej przez Niemiecki Instytut Polski w Darmstadt i Dom Polsko-Niemiecki.
Wydarzenie jest wspierane finansowo przez Lotto Stiftung Berlin.
